Depresja to jeden z częściej występujących obecnie problemów zdrowotnych. Depresja jest zaburzeniem afektywnym, czyli zaburzeniem nastroju. Mimo, że określenie „ zaburzenia nastroju” nie brzmi groźnie, depresja to ciężka choroba, z którą trudno sobie poradzić samemu, bez specjalistycznego leczenia farmakologicznego i psychoterapii.
Wszystkim nam zdarza się przeżywać smutek, obniżony nastrój, poczucie rozczarowania czy też bezsilność w określonych trudnych sytuacjach życiowych , takich jak problemy rodzinne , zdrowotne, zawody miłosne czy też rozczarowanie czyimś bądź też własnym postepowaniem. Jest to normalne, podobnie jak odczuwanie radości, satysfakcji i dobrego samopoczucia – wszystkie te odczucia są wpisane w ludzką egzystencją.
Może jednak zdarzyć si e tak, że ten obniżony nastrój przybiera postać kliniczną – oznacza to, że uniemożliwia osobie , która doświadcza takiego obniżonego nastroju normalne życie, wypełnianie obowiązków, funkcjonowanie w rodzinie. Sprawia , że osoba , która go przeżywa może zagrażać sama sobie. Taki stan wymaga leczenia.
Główne uczucia jakie przeżywa osoba w depresji to bardzo obniżony nastrój, rozpacz, poczucie braku sensu życia. Przy bardzo nasilonej depresji cierpienie jest tak duże, że trudne do zniesienia. Dla zdrowej osoby, ten rodzaj cierpienia psychicznego jest niewyobrażalny. Osoby cierpiące z powodu stanów depresyjnych często skarżą się na to , że nie potrafią czerpać przyjemności z życia. Czynności życia codziennego, które wcześniej dawały im dużo satysfakcji i radości, w stanie obniżonego nastroju , nie tylko przestają być przyjemne, ale są wręcz odbierane jako przykra konieczność . Osoba , która jest w stanie obniżonego nastroju , często ma problem z podejmowaniem decyzji nawet w prostych kwestiach, które dla osoby zdrowej nie są zauważalne np. podczas codziennych zakupów.
W bardziej głębokich stanach depresyjnych dochodzi to sytuacji coraz mniejszej aktywności we wszystkich dziedzinach życia. Depresja ma także wpływ na to, w jaki sposób osoba cierpiąca postrzega siebie i inne osoby ze swojego otoczenia. Osoby depresyjne mają raczej niskie poczucie własnej wartości, oceniają siebie negatywnie, a w stanie bardziej zaawansowanej depresji, może dochodzić do samooskarżania, ciągłego obwiniania się, i do postrzegania własnej sytuacji jako całkowicie beznadziejnej. W tak zaawansowanym stanie depresyjnym mogą się pojawiać myśli i zachowanie samobójcze.
Jak widać z powyższego opisu, depresja w każdej formie, czy to łagodniejszej czy bardziej nasilonej jest chorobą i jako taka, powinna być leczona przez lekarza specjalistę. Czasem jest to trudne do zrozumienia i zaakceptowania dla osoby , która cierpi oraz dla jej otoczenia, które próbuje udzielać tzw. „ dobrych rad „ , motywować do działania, „wzięcia się w garść „. Wszelkie tego typu wysiłki , mogą przynieść efekt przeciwny, wpędzając osobę doświadczającą chorobowo obniżonego nastroju w jeszcze większe poczucie winy i bezsilności.
Depresję rozpoznaje się, nie tylko przez zmiany nastroju, ale również objawy somatyczne:
- zaburzenia rytmów biologicznych
- zaburzenia przemiany materii
- skrócenie snu
- brak apetytu
- stałe zmęczenie
- obniżenie libido
- zaburzenia menstruacji i potencji
Depresja może przybierać różne postacie ze względu na przyczyny i stopień natężenia.
Możemy wyróżnić dystymię, cyklotymię, depresję wielką, depresję sezonową, chorobę maniakalno – depresyjną. Bez względu na rodzaj, symptomy i natężenie – w przypadku utrzymującego się obniżonego nastroju, dobrze jest skorzystać z konsultacji specjalisty – psychiatry, psychologa lub psychoterapeuty. W leczeniu depresji najlepsze efekty daje terapia lekami połączona z psychoterapią.
Autor: Magdalena Romaniuk – psychoterapia W Warszawie
Na podstawie „ Psychologia kliniczna „ pod redakcją Heleny Sęk PWN 2005;