„Kiedyś tego nie było” pojawiają się komentarze w rozmowach o ADHD. „Kiedyś tyle nie było” padają kolejne. Jak to zatem z ADHD było?
Krótka historia zaburzenia
Otóż ADHD nie jest znakiem naszych czasów, ono było od dawna. Dowodem na to są wzmianki o podobnych objawach, które pozostawił Hipokrates, kolejne o nadpobudliwych dzieciach pochodzą z roku 1775 roku (należą do Melchiora Adama Weikarda) i kolejne z 1798 roku (należą do szkockiego lekarza, Sir Alexandera Crichtona). Właśnie tak określano osoby cierpiące na zespół nadpobudliwości psychoruchowej – jako nadpobudliwe, niegrzeczne, leniwe, chaotyczne, a to dlatego, że zaburzenie nie było znane, potem słabo je rozumiano, więc i nie diagnozowano. Dopiero w wieku XX badacze pochylili się nad ADHD mocniej i tak w 1968 roku po raz pierwszy zdiagnozował ją amerykański psychiatra Leon Eisenberg, a w 1980 roku pojawiła się oficjalnie w Klasie Zaburzeń Psychotycznych i Chorób Nerwicowych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (APA).
Czym jest ADHD?
ADHD, czyli Attention Deficit Hyperactivity Disorder to zaburzenie funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego występującym przy nierównomiernym rozwoju struktur mózgowych. Do najczęściej wymienianych przyczyn ADHD wymieniane jest podłoże genetyczne, nieprawidłowości w przebiegu ciąży, niedotlenienie podczas porodu, różnego rodzaju urazy głowy, zatrucia, a nawet zaniedbania środowiskowe. ADHD objawia się poprzez nadruchliwość (głośne zachowanie, ciągłe wiercenie, bezustanne mówienie), zaburzenia koncentracji uwagi (unikanie zadań wymagających dużego wysiłku umysłowego, łatwe rozpraszanie, gubienie rzeczy), nadmierną impulsywność (przerywanie wypowiedzi innych osób, brak umiejętności czekania na swoją kolej).
Czy ADHD diagnozowane jest często?
Teraz, kiedy o ADHD wiadomo dużo więcej jest to jedno z najczęściej diagnozowanych zaburzeń zaburzeń psychiatrycznych u dzieci i młodzieży. Szacuje się, że zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi dotyczy 3-8% dzieci (z powodu słabej dostępności do diagnostyki, u około 70% objawy ADHD utrzymują i utrzymają się w dorosłym wieku) i 2-5% dorosłych.
Diagnoza – ADHD
Choć dla wielu rodziców jest to szok, diagnoza nie jest wyrokiem. Z ADHD można żyć, można otrzymać wsparcie, leczenie zaburzenia przynosi efekty. Jak wygląda leczenie i wsparcie? Sposób leczenia zależy od wieku dziecka, od stopnia zaburzenia oraz obecności innych współwystępujących schorzeń np. depresja, dyslekcja. W procesie leczenia kluczową rolę odgrywa doświadczony psychiatra ADHD Łódź, który potrafi dobrać indywidualny plan terapii. To on przekazuje opiekunom dziecka (rodzice, wychowawca) informacje o rozpoznaniu zaburzenia i w jaki sposób z danym dzieckiem należy postępować. To on podpowiada jakie metody pomogą zwiększyć koncentrację u dziecka. Wymienione metody postępowania terapeutycznego w większości przypadków są wystarczające. W trudniejszych, bardziej skomplikowanych przypadkach stosuje się metody dodatkowe tj. psychoterapia indywidualna dziecka, psychoterapia rodzinna, trening umiejętności społecznych i inne ćwiczenia, których zadaniem jest m.in. poprawa koordynacji ruchowej, umiejętności szkolnych. Istotnym elementem leczenia jest farmakoterapia – przyjmowane leki zmniejszają objawy, co ma duże znaczenie, gdy nasilenie objawów u danego dziecka jest bardzo duże. Przyjmowanie leków jest uzupełnieniem leczenia, w żadnym wypadku nie może stanowić jedynej jego formy. Skuteczne i efektywne leczenie osoby małoletniej, u której stwierdzono ADHD wymaga współpracy rodziców, specjalisty (psycholog, psychiatra), wychowawcy i pedagoga szkolnego.
Jak zostało to wspomniane wcześniej dostęp do diagnostyki jest trudny – kolejki do specjalistów są bardzo długie, a prywatne wizyty do najtańszych nie należą. Wiele osób żyje z zaburzeniem niezdiagnozowanym i niestety ma to przełożenie na ich życie – osiągają one słabe wyniki w nauce, gorzej radzą sobie w społeczeństwie, podejmują prace poniżej swoich możliwości. To z kolei może prowadzić do dalszych konsekwencji tj. wszelkiego rodzaju uzależnienia, zachowań autodestrukcyjnych, depresji, kłopotów z prawem.
