Poczucie winy, poczucie winy, wyrzuty sumienia – negatywnie zabarwione uczucie, którego przedmiotem jest pewien czyn podmiotu, który wydaje mu się przyczyną negatywnych konsekwencji dla innych ludzi, a nawet dla samego siebie.
Poczucie wyzwalane jest w przypadku popełnienia społecznie niepożądanego czynu. To może być:
Oczywistymi czynnikami wywołującymi mogą być na przykład wyrządzona szkoda, brak obecności lub podobne (niepotrzebne lub możliwe do uniknięcia) błędy. Mogą istnieć konkretne powody, gdy ludzie żałują utraconych szans lub wątpią w słuszność decyzji życiowych podjętych z perspektywy czasu.
Możliwe reakcje fizyczne (rumienienie się, pocenie się, być może nawet depresyjny nastrój, gorączka lub rozstrój żołądka) są często porównywalne do wstydu lub strachu, ale zwykle są mniej wyraźne. W literaturze akademickiej odróżnia się wstyd od poczucia winy za pomocą podstawy oceny zachowania: o ile według Michaela Lewisa (2000) poczucie winy jest generowane przez negatywną ocenę określonego zachowania („zrobiłem coś złego”), o tyle wstyd jest generowany przez negatywną ocenę siebie („Jestem złą osobą”).
Poczucie winy może wywołać wyrzuty sumienia, złość, strach, a nawet panikę. Osoba ta będzie kierowana wewnętrznym niepokojem, będzie miała wyrzuty sumienia i ogólnie będzie cierpieć z powodu przytłaczającego uczucia. Typowe są wątpliwości, wyrzuty sumienia i ciągłe mentalne zaabsorbowanie niewłaściwym postępowaniem. Poszkodowany odczuwa silne poczucie wyrzutów sumienia, czyli chęć odwrócenia tego, co się stało lub zadośćuczynienia za winę. W niektórych przypadkach poczucie winy jest również wyzwalaczem samookaleczeń.
Zespół stresu pourazowego to ciężki stan psychiczny, który pojawia się w wyniku pojedynczego lub powtarzającego się zdarzenia, które ma bardzo silny negatywny wpływ na psychikę jednostki ((wojna, klęski żywiołowe, wypadki, przestępstwa, nadużycia itp.). Traumatyczny charakter zdarzenia jest ściśle związany z poczuciem własnej bezradności z powodu niemożności skutecznego działania w sytuacji niebezpiecznej.
Pojęcie samooceny różni się w zależności od paradygmatu psychologicznego, który go dotyczy (psychologia humanistyczna, psychoanaliza lub behawioralna). Z punktu widzenia psychoanalizy samoocena jest ściśle związana, z rozwojem ego. Z drugiej strony behawioryzm koncentruje się na takich pojęciach, jak bodziec, reakcja, wzmocnienie i uczenie się, co sprawia, że holistyczna koncepcja samooceny nie ma znaczenia. Poczucie własnej wartości jest również pojęciem, które często wykracza poza dziedzinę wyłącznie naukową.
Samookaleczenie to celowe uszkadzanie własnego ciała z przyczyn wewnętrznych bez intencji samobójczych. Samookaleczenie występuje jako objaw wielu zaburzeń psychicznych, w tym przede wszystkim depresji. Najczęstszą formą samookaleczenia jest kaleczenie skóry i...
Depresja (łac. depressio „głębokość” lub od łać deprimo „przygniatać, nacisnąć”) to zaburzenie psychiczne, którego główne cechy to obniżony nastrój, smutek, przygnębienie, niska samoocena, melancholia, lęk, nieśmiałość, obojętność, spadek lub utrata zdolności do cieszenia się (anhedonia). Pojęcie to stosowane w terminologii psychiatrycznej i odnosi się także do zespołów objawów depresyjnych występujących w przebiegu chorób afektywnych (nazywanych także zaburzeniami afektywnymi lub zaburzeniami nastroju). Depresja dotyka ludzi w różny sposób i ma różne objawy.
Przemoc fizyczna to użycie siły fizycznej przeciwko komuś, która powoduje obrażenia i może zagrażać ofierze. Dotyczy to nie tylko huligańskich wybryków i innych tego typu spraw, ale także zacisza domowego. Przemoc fizyczna może się przydarzyć każdemu nawet w najbardziej intymnym związku, takim jak małżeństwo, konkubinat, partnerstwo, rodzina czy też w gronie przyjaciół.
Wbrew samej nazwie "męska deprsja", problem ten dotyczyć może nie tylko meżczyzn -występuje takze u kobiet. Męska depresja to depresja silnie związana z poczuciem męskości. Towarzyszy Ci poczucie winy.... bezwartościwości. Jesteś rozdrażniony. Gwałtownie agresywnie,...
Jeśli niesiesz pomoc psychologiczną pacjentom, dopisz się do naszej ogólnopolskiej bazy psychoterapeutów, psychologów, psychiatrów i innych osób niosących psychologiczną pomoc.
