Co to jest fototerapia?
Fototerapia w medycynie jest sposobem leczenia przy użyciu niejonizującego promieniowania elektromagnetycznego, czyli najczęściej światła. Lecznicze wykorzystanie naturalnego światła w medycynie sięga końca XIX wieku. Jego niezwykły wpływ na stymulację układu odpornościowego i walkę z infekcjami spowodował opracowanie pierwszych technik fototerapii, nagrodzonych w 1903 roku Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny przyznanej duńskiemu lekarzowi Nielsowi Rybergowi Finsenowi.
W czym pomaga fototerapia?
Fototerapia ma udowodnioną skuteczność kliniczną w leczeniu trądziku pospolitego, choroby afektywnej i jest częścią standardowego leczenia „zespołu późnego snu”. Ostatnio wykazano, że terapia światłem jest skuteczna również w leczeniu niesezonowej depresji. Ponadto fototerapia ma pewne pozytywne działanie przy łuszczycy i egzemie.
Fototerapia, a choroby psychiczne
- Sezonowe zaburzenie afektywne (depresja sezonowa) – Mimo, że ekspozycja na jasne światło słoneczne przez co najmniej 2 godziny dziennie, najlepiej w dwóch porcjach – wczesnym rankiem i popołudniem lub wczesnym wieczorem (czyli ekspozycja na pełne spektrum promieniowania słonecznego) nadal jest najbardziej preferowana, tania i skuteczna leczenie sezonowych zaburzeń afektywnych, jednak wiele badań pokazuje, że silne sztuczne źródło światła może być również bardzo skuteczne w leczeniu tego typu zaburzeń afektywnych.
- Depresja – Wcześniej sądzono, że fototerapia jest skuteczna i wskazana jedynie u pacjentów z depresją sezonową. Dopiero niedawno przeprowadzono poprawne metodologicznie badania kliniczne nad skutecznością fototerapii u pacjentów z depresją, w których osoby z dowolnym stopniem sezonowości depresji zostały wyraźnie wykluczone z uczestników badania. Jednocześnie przekonująco wykazano, że fototerapia jest skuteczna również u pacjentów z depresją pozasezonową i chorobą afektywną dwubiegunową. Fototerapia jest uznaną i sprawdzoną skuteczną metodą leczenia wszystkich rodzajów depresji, niezależnie od obecności lub braku składnika sezonowego.
Dlaczego fototerapia?
Jedną z ważnych przewag fototerapii nad farmakoterapią (leki, w szczególności leki przeciwdepresyjne, atypowe leki przeciwpsychotyczne i stabilizatory nastroju) jest to, że przeciwdepresyjne działanie fototerapii często występuje szybciej niż działanie leków. Leki przeciwdepresyjne i atypowe leki przeciwpsychotyczne zwykle zaczynają działać po 1-3 tygodniach, a ich pełne działanie trwa do 4-8 tygodni. Leki normotymiczne zwykle działają jeszcze wolniej: 4-8 tygodni na początek działania i do 12 tygodni na pełne rozwinięcie własnego działania.
