trauma

Trauma psychologiczna, psychotrauma lub uraz psychiczny to zespół psychologicznych, neurobiologicznych i fizjologicznych mechanizmów ochronnych, które mogą zostać uruchomione w następstwie jednego lub kilku zdarzeń wywołujących niekontrolowany ładunek emocjonalny, przekraczający zasoby podmiotu (defekt integracji korowej). Bardzo często przejawia się w postaci zaburzeń stresowych pourazowych, ale także w zaburzeniach nastroju, zaburzeniach osobowości, zaburzeniach odżywiania, zaburzeniach lękowych uogólnionych, objawach dysocjacyjnych, ostrych zaburzeniach psychotycznych, chorobach związanych ze stresem itp.

Przyczyny powstawania traum psychicznych

Możliwe przyczyny traumy psychologicznej są różnorodne np:

• utrata bliskiej osoby,
• gwałt lub inne wykorzystanie seksualne,
• wypadek z towarzyszącymi mu czasem obrażeniami,
• zastraszanie,
• przemoc domowa,
• indoktrynacja,
• ofiara alkoholizmu,
• sytuacje zagrażające życiu,
• bycie świadkiem traumatycznego wydarzenia, zwłaszcza w dzieciństwie, wczesna trauma,
• zaburzenia przywiązania.
• itd.

Do powstania urazu psychicznego mogą się także przyczynić takie zdarzenia, jak klęski żywiołowe (trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów), wojny, a także różne rodzaje przemocy. Długotrwałe narażenie na sytuacje takie jak ubóstwo lub formy agresji, takie jak poniżanie i przemoc słowna, może być traumatyczne.

Podatność na traumy psychiczne

Nie wszystkie osoby są podatne na takie same formy i intensywność traumy. Podatność psychologiczna różni się w zależności od jednostki, jest związana z jej osobowością, historią osobistą (w tym ewentualnymi traumatycznymi przeżyciami w przeszłości), a także z kontekstem.

Traumy psychiczne, a neurobiologia

Wraz z postępem neurobiologii i innych nauk powiązanych pojawiły się nowe podejścia do traumy. Zgodnie z tą koncepcją, psychika jest pojmowana z neurologicznego punktu widzenia. Oznacza to, że organizacja systemu psychicznego zależy od rozwoju osoby i różnych informacji otrzymanych w ciągu jej życia. Funkcjonowanie psychiki jest postrzegane jako nierozerwalnie związane z funkcjonowaniem mózgu. Trauma psychiczna powoduje zakłócenia w układzie limbicznym mózgu, który przechowuje emocjonalne reakcje na doświadczenia. Jest to „centrum strachu” w mózgu. Reakcja na traumę i jej pamięć jest przechowywana w ciałku migdałowatym. Jest to powód, dla którego osoby często odczuwają wiele emocji, przypominając sobie traumatyczne przeżycia.  Zrozumienie, w jaki sposób trauma wpływa na ofiary (nawet pod kątem neurologicznym), które ją przeżyły, jest ważnym krokiem na drodze do zapewnienia im pełnego współczucia i wsparcia psychoterapeutycznego.